مشارکت و نقش‌آفرینی مردمی در عدلیه از طریق سامانه ایده

     فراخوان عمومی قوه‌قضاییه به‌منظور نقش‌آفرینی و تعامل مجموعه‌های مردم‌نهاد
در این فراخوان با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر مردمی بودن تمام برنامه‌های تحولی قوه‌قضاییه و اهمیت اتخاذ سیاست‌های مشارکتی در تحقق عدالت و با توجه به ظرفیت گسترده نهادهای مردمی و توانمندی آن‌ها در اجرای اصل ۱۵۶ قانون اساسی و سیاست‌های کلی قضائی و با در نظر داشتن قوانین و مقررات ناظر بر فعالیت نهادهای مدنی آمده است: حسب دستور ریاست محترم قوه‌قضاییه، چارچوبی برای نقش‌آفرینی و تعامل نهادهای مردمی با قوه‌قضاییه در حال تدوین است که در تحقق این مسیر تاکنون برخی از نخبگان، فرهیختگان و فعالان نهادهای مردمی همکاری‌های شایانی کرده‌اند.
در ادامه فراخوان با اشاره به لزوم عمل به وعده ریاست قوه‌قضاییه مبنی بر جمع سپاری و بهره‌مندی حداکثری؛ از عموم مردم شریف ایران، نخبگان، فرهیختگان و مسئولان و فعالان نهادهای مردمی فعال از قبیل مساجد، سازمان‌های مردم‌نهاد، تشکل‌های مردم‌نهاد، هیئات مذهبی، گروه‌های جهادی، خیریه‌ها و بقاع متبرکه از آن‌ها دعوت‌شده است نظرات خود را در این موضوع با محوریت پاسخ به سؤالات ذیل پس از مطالعه توضیحات پیوست، حداکثر تا ۱۴/۱۰/۱۳۹۸ به سامانه ایده به نشانی ww.idea.adliran.ir ارسال کنند.
سؤالات مطرح‌شده در فراخوان به شرح زیر است:
۱- قوه‌قضاییه با تمهید چه سازوکاری می‌تواند با بهره‌مندی از ظرفیت نهادهای مردمی، مطالبات اجتماعی مرتبط (واقعی و مجازی) با منافع عمومی را دریافت، حمایت و رسیدگی کند؟
۲- قوه‌قضاییه با انجام چه اقداماتی در چارچوب ماده ۵ قانون پیشگیری از وقوع جرم، می‌تواند از ظرفیت نهادهای مردمی در پیشگیری از وقوع جرم استفاده کند؟
۳- قوه‌قضاییه با انجام چه اقداماتی می‌تواند عملکرد نهادهای مردمی در میانجیگری و صلح و سازش میان طرفین دعوی را تسهیل کند؟
۴- سازمان‌های مردم‌نهاد برای اینکه بتوانند در چارچوب ماده ۶۶ قانون آیین دادرسی کیفری، بند «پ» ماده ۳۸ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و ماده ۱۴ قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، اعلام‌جرم کرده و در مراحل دادرسی شرکت کنند، با چه موانعی روبرو هستند و راهکارهای رفع این موانع کدامند؟
۵- قوه‌قضاییه چگونه می‌تواند عملکرد نهادهای مردمی در حمایت از بزه‌دیدگان و حمایت از خانواده‌های محکومان کیفری را تسهیل کند؟
۶- قوه‌قضاییه با انجام چه اقداماتی در چارچوب ماده ۲ قانون تبدیل شورای سرپرستی زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی به سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی و بند ج ماده ۳۸ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور، می‌تواند از ظرفیت نهادهای مردمی در اصلاح، آموزش، اشتغال‌زایی، رفع مشکلات مادی و معنوی و بازاجتماعی شدن محکومان به‌ویژه محکومان به حبس استفاده کند؟
۷- در راستای تحقق ماده ۱۱ قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور، قوه‌قضاییه چگونه می‌تواند از ظرفیت نهادهای مردمی برای انجام وظایف محوله این سازمان، مانند گزارش فساد، اعلام تخلف و سوء جریانات استفاده کرده و حمایت‌های لازمه را به عمل آورد؟
۸- قوه‌قضاییه به جهت مبارزه با فساد و ارتقای سلامت اداری دستگاه قضائی، چگونه می‌تواند با بهره‌مندی از ظرفیت نهادهای مردمی، نظارت مردمی را توسعه دهد؟
۹- قوه‌قضاییه در چارچوب وظایف و اختیارات خود، چه نوع حمایت‌هایی را می‌تواند از نهادهای مردمی برای نقش‌آفرینی این نهادها در اداره کشور به عمل آورد؟
۱۰- در چارچوب قوانین و مقررات مرتبط با وظایف قوه‌قضاییه، کدام خدمات در قوه‌قضاییه قابل‌واگذاری و یا مشارکت نهادهای مردمی است؟
۱۱- قوه‌قضاییه با انجام چه اقداماتی می‌تواند مشارکت و نقش‌آفرینی نهادهای مردمی را ترویج و بخصوص گفتمان سازی کند؟
۱۲- قوه‌قضاییه به جهت ارتقای سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی به دستگاه قضائی چگونه می‌تواند با بهره‌مندی از ظرفیت نهادهای مردمی، مشارکت مردمی را توسعه دهد؟
۱۳- نهادهای مردمی برای تقویت رویکردهای آموزشی و تربیتی در راستای تحقق اهداف قوه‌قضاییه و مبتنی بر ظرفیت‌های موجود قانونی، چه اقداماتی را می‌توانند انجام دهند؟
۱۴- با توجه به ظرفیت‌های ساختاری قوه‌قضاییه مانند معاونت فرهنگی، معاونت اجتماعی و پیشگیری، معاونت حقوقی، دیوان عدالت اداری، سازمان بازرسی، سازمان زندان‌ها و ... راهکارهای فعال‌سازی نهادهای مردمی برای ارتقای کارآمدی بخش‌های مختلف قوه‌قضاییه چیست؟
علاقه‌مندان تا چهاردهم دی‌ماه برای ارسال نظرات خود از طریق سامانه ایده در موضوعات مبارزه با فساد، صیانت از حقوق عامه، دفاع از آزادی‌های مشروع، حمایت از اطفال و نوجوانان، سلامت، زنان و خانواده، حقوق بشر، محیط‌زیست، امربه‌معروف و نهی از منکر، حمایت از بیماران ناتوان جسمی و روانی و حمایت از بزه دیدگان و خانواده‌ها آن‌ها مهلت‌دارند.
گفتنی است رییس پژوهشگاه قوه‌قضاییه چندی پیش در مورد برنامه‌های پژوهشگاه قوه‌قضاییه در هفته پژوهش با اشاره به سامانه ایده گفت: این سامانه تاکنون ۱۲ هزار بازدید داشته، ۳۵۰ نفر هم عضو شدند (برای مطرح‌شدن ایده‌ها حتماً باید به عضویت این سامانه درآیند) و ۱۴۹ ایده در همین مدت کوتاه به ثبت رسیده است. ایده را هرکسی می‌تواند به دو صورت اجمالی و تفصیلی ارائه کند و پس‌ازاین کارگروه‌هایی کار علمی و تخصصی می‌کنند و در صورت لزوم از فرد ایده دهنده دعوت می‌کنند که اگر لازم باشد ایده مطرح‌شده به طرح پژوهشی تبدیل می‌شود.

حمایت