پنج شنبه, 22 آذر 1403-
محققداماد: نقض قانون خلاف، اما نقد قانون ارزش است
- توضیحات
دیده بان هشتم : محقق داماد با بیان اینکه به عقیده من نقض قانون خلاف است ولی نقد قانون ارزش گفت: نقض قانون اساسی جرم است ولی نقد آن حق صاحب نظران ملت است.
به گزارش پایگاه خبری دیده بان هشتم ، آیت الله سیدمصطفی محقق داماد در بیست و هشتمین همایش اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ضمن اشاره به تاریخچهای از اقدامات سقراط گفت: 450 سال قبل از میلاد مسیح سقراط دانای یونان را به جرم اغوای جوانان و تضعیف خدایان برای محاکمه به دادگاه خواند. محاکمهای که 500 نفر از اعضای هیات منصفه قرار بود در آن شرکت کنند. بامداد سقراط از منزل به قصد شرکت در محکمه روانه شد و زودتر از آنکه درب محکمه باز شود به سرسرای دادگاه وارد شد. دید که شخصی زودتر از او در دادگاه حاضر شده است. از او پرسید من برای محاکمه دعوت شدم تو برای چه آمدهای؟ پاسخ داد آمده ام از پدرم شکایت کنم. پدرم به یکی از کارگران مزرعهاش ظلم کرده و من به دفاع از مظلوم اینجا آمدهام، هرچند من ذی نفع نیستم.
این حقوقدان برجسته ادامه داد: با توجه به اینکه روش سقراط روش گفتوگویی است و واقعیت را از درون شخص بیان می کند در ادامه از شخص پرسید ظلم چرا بد است که باعث شده تو علیه پدرت به دلیل ظلم شکایت کنی، پاسخ داد چون ظلم خدایان را به خشم می آورد، سقراط سوالی را مطرح کرد که تا این لحظه زنده و تازه است و در موردش گفتوگو می شود. آن سوال این بود که آیا چون خدایان به خشم می آیند ظلم بد است یا چون بد است خدایان به خشم می آیند؟ پاسخ این سوال منجر به شکل گیری مکتبی در مسیحیت و همچنین مکاتب متعدد در شرق و سایر ادیان شد.
محقق داماد ادامه داد: پاسخ به این سوال دو مکتب اشعری و معتزلی را به وجود آورد که سوال شان این بود که عدالت چرا خوب است و ظلم چرا بد است؟ اشعری معتقد است عدالت را چون خدا دوست دارد خوب است و ظلم را چون خدا نهی کرده است بد. خرد انسانی به خوبی به حسن عدالت اجماع دارد و از این جهت خدا به عدالت توصیه کرده است.
وی خطاب به حاضرین در همایش گفت: حامیان عدالت، پشتیبانان عدالت ما مفتخریم که دارای سه عنصریم. اولین عنصر که ما فرزندان ایرانیم و به آن مفتخریم که نیاکان ما به گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک سفارش کردهاند. ما بچههای این تربت پاکیم که کورش کبیر بیانیه حمایتاش از حقوق انسانی تلالو دارد و می درخشد. عنصر دوم اینکه ما مسلمانیم. از هر نژادی که هستیم امروز همه با هم می گوییم در کشوری زندگی می کنیم که اکثریتش اسلام و قانونش اسلام است.
این استاد دانشگاه در ادامه با بیان اینکه اسلام به ما آموخت و ما را به عقل توصیه کرد، اظهار کرد: اسلام یک بار هم عقل را برای ما تعریف نکرد؛ زیرا قرار است ما خودمان عقل را بفهمیم و عدالت را بشناسیم. ما خدایی را می پرستیم که عادل است، از قرآنی پیروی میکنیم که به جانمان گره خورده است.
وی سومین عنصر را علاقه مندی ما به مکتب اهل بیت دانست و عنوان کرد: شیعه و سنی، کلیمی و آشوری به مکتب اهل بیت معتقدیم، زیرا مولای متقیان پیام داده که کمک حال مظلوم باشیم و این پیام در گوش همه طنین انداز است. ما معتقدیم معیار حق را قانون نمایان نمی کند. زیرا قانون می تواند ظالمانه باشد در حالیکه در کشورهای عربی می گویند کلیت قانون است. این حق صاحب نظران حقوق است که قانون را نقادی کنند. در تفکر اشعری نیز معیار عدالت قانون است.
وی گفت: به عقیده من نقض قانون خلاف است اما نقد قانون ارزش. همچنین نقض قانون اساسی جرم است اما نقد آن حق صاحب نظران ملت است.
محقق داماد با بیان اینکه قانون اساسیای که اکثریت به آن رای دادهاند مفسر اصلیاش طبق قانون شورای نگهبان است، خاطرنشان کرد: اما شورای نگهبان به یقین نمی تواند با دکترین حقوقدان در تفسیر قانون اساسی مخالفت کند که می کند. چنین جامعهای که حقوقدانان آن مدافع حقوق هستند و خود را از حقوق عمومی فارق نمی دانند، چرا باید استقلالشان آسیب ببیند. تا استقلال نداشته باشند جامعه به حقوق قضایی نمی رسد و همچنین تا آزادی و استقلال نداشته باشند حقوق عمومی در آسیب و خطر هستند.
ایسنا