ممنوعیت قانونی برای قاضی شدن زنان وجود ندارد
- توضیحات
دیده بان هشتم : مسئله قضاوت بانوان موضوعی است که در سالیان اخیر مورد مناقشه بسیاری از کارشناسان حقوقی و قضایی بوده است و در این بین گفته میشود برخی ملاحظات فقهی و شرعی باعث شده تا راه برای قاضی شدن زنان در سالهای گذشته بسته باشد.
البته در سالهای اخیر قوه قضاییه بهعنوان متولی دستگاه قضا در کشور از حضور زنان در بخشهای مختلف به غیراز ریاست شعبه دادگاه یا دادرسی که وظیفه صدور حکم را بر عهده دارد، استفاده کرده است و هماکنون زنان در مناصبی چون دادیاری، مستشاری و یا بازپرسی انتخاب شده و مشغول بهکار هستند اما در این بین هنوز یک خانم به منصب قضاوت ننشسته و حکمی صادر نکرده است و بانوان دادیار نیز تنها میتوانند قرار صادر کنند.
اوایل هفته جاری بود که موضوع امکان صدور حکم توسط بانوان قاضی از سوی شهناز سجادی، دستیار ویژه امور حقوق شهروندی معاونت امور زنان و خانواده ریاستجمهوری در نشست علمی پژوهشکده اندیشه دینی معاصر مطرح شد.
وی در اینباره گفت:ممنوعیت خانمها در قضاوت زمانی مطرح شد که قاضی میبایست حکم را استنباط فقهی میکرد درحالیکه اکنون قاضی از روی قوانین حکم صادر میکند و خانمها نیز میتوانند این کار را انجام دهند و در کشورمان قاضی باشند.
بهمن کشاورز: مخالفت با قضاوت بانوان ناشی از سوء تفاهم است
مسئله امکان یا عدمامکان قضاوت بانوان موضوعی اختلافی است. البته شاید اکثریتی با آن مخالف باشند اما افرادی که موافق قضاوت بانوان هستند نیز ادله محکمی برای این کار دارند.
جناب آقای دکتر مهرپور در این باره تحقیقاتی انجام داده اند . ایشان در کتاب خودشان عنوان کردند که در فقه شیعه و سنت، نظرات در مورد قضاوت زنان متفاوت است و در پایان بحث به این نتیجه رسیدند که آنچه در مورد منع قضاوت زنان مطرح میشود مستند نیست و قابل چشمپوشی است.
گمان میرود مخالفت با قضاوت بانوان بیشتر ناشی از سوءتفاهم است و ادله محکمی پشت آن وجود ندارد. اکنون هم خانمها در نظام قضایی کشورمان حضور مؤثر و فعالی دارند.
سرکار خانم قجر یکی از قضاتی است که مسئول ارجاع هستند و خانمها مدنی و حاتم نیز مدتی مستشار دادگاه تجدید نظر استان بودهاند که گمان میکنم خانم حاتم اکنون از کارشناسان اداره حقوقی قوه قضاییه باشند.تعداد بسیاری از بانوان اکنون بهعنوان دادیار، در سیستم قضایی مشغولند و قرار صادر میکنند .
در قانون اساسی کشورمان منعی درخصوص قاضی نشدن زنان استنباط نمیشود چرا که در قانون اساسی بیان شده که قاضی باید دارای شرایط شرعی و قانونی باشد بهعبارت دیگر متن قانون اساسی معطوف به همان مطلبی است که به هر حال مورد مناقشه است با اینحال درخصوص موضوع قضاوت زنان در کشورمان سلیقهای عمل میشود.
اکنون بانوانی که در مقام دادیار یا مسئول ارجاع در محاکم قضایی مشغول بهکار هستند تسلط خوبی روی پروندهها و مسائل قضایی دارند و تفاوتی بین فعالیت آنها با آقایان وجود ندارد.
بهمن کشاورز
روزنامه همشهری