یکشنبه, 21 بهمن 1403-
2 مشکل اساسی دستگاه قضایی ; کمبود نیروی انسانی و فضای فیزیکی
- توضیحات
دیده بان هشتم : رییس قوهقضاییه کمبود نیروی انسانی و فضای فیزیکی را از مهمترین مشکلات دستگاه قضایی دانست.
به گزارش پایگاه خبری دیده بان هشتم ، آیت الله صادق آملی لاریجانی در جلسه مشترک با مدیران قضایی و اداری تهران اظهارکرد: اینکه ما گاهی از دولت گلایه میکنیم نه از این بابت که تعمد دارند، بلکه بحث این است که آنها کمبودها را نمیبینند، ما با وجود جذب ۴هزار قاضی هنوز شعباتی داریم که با تراکم پرونده مواجه هستند.
وی با بیان اینکه امسال برای جذب قاضی در برنامه ششم تلاش زیادی کردیم، اما در مجلس با مشکل مواجه شدیم، افزود: پیشنهاد ما این بود که در برنامه ششم نیز مانند برنامه پنجم جذب ۴هزار قاضی را داشته باشیم که در هیات دولت در کمیسیون تصویب شد، اما در مجلس جذب سالانه ۸۰۰ قاضی را به ۵۰۰ قاضی تقلیل دادند.
رییس قوهقضاییه ادامهداد: واقعیت این است که دستگاه قضا برحسب نص قانون اساسی عهده مسئولیتهای مهم و خطیری است و البته به لحاظ شرعی و دینی نیز قاضی و حاکم وظایف و اختیاراتی دارد.
وی با اشاره به یکی از روایات دینی در مورد حضور امیرالمومنین (ع) در نزد قاضی که خود منصوب کرده بود و تسلیم رای آن قاضی شد، گفت: موضوعیت رای قاضی برای قبول و تسلیم عملی را همگی قبول دارند، بنابراین سمت قاضی در شرع مهم بوده و نقش خطیری دارد.
رییس دستگاه قضا، افزود: دستگاه قضا در قانون اساسی برخی شئون فراتر از قاضی هم دارد، مانند بازرسی کل کشور نسبت به دستگاههای اجرایی یا نظارت دیوان عدالت اداری بر مصوبات دولتی و ابطال آن در صورت مغایر قانون بودن؛ که این موارد همه اشاره به بزرگی دایره اختیارات و مسئولیت دستگاه قضا دارد، بنابراین یک چنین مسئولیت بزرگ و خطیر که نیازمند همکاری سایر قوا است.
آیت الله آملی لاریجانی افزود: دستگاه قضایی باید اقتدار و استقلال داشته باشد تا تحت تاثیر یمین و یسار قرار نگیرد و اگر کارآمدی نداشته باشد، نمیتواند آرای صادره را به درستی اجرا کند.
رییس دستگاه قضا ادامه داد: عدالت، اقتدار، استقلال و کارآمدی قوهقضاییه هرکدام متوقف بر مقدماتی است، برای صدور رای عادلانه قاضی باید دانش کافی داشته باشد و نظر مشهور فقها این است که قاضی باید مجتهد باشد البته نظر شخصی خود من این نیست، بر این اساس وضع فعلی ما در نسل قضاوت اسباب ضرورت است.
وی به شرایط قاضی اشاره کرد و گفت: عدالت شرط بزرگی است و قاضی باید پرهیزگار باشد. آیت الله آملی لاریجانی تصریح کرد: دستگاه قضایی نمیتواند جزیرهای عمل کند و باید با قوا و نهادهای دیگر تعامل صحیح و منطقی داشته باشد تا اهداف را پیش ببرد، امروز نظام جمهوری نیازمند تعامل است و اگر بنا است وظیفه اصلی ما خدمت رسانی و کار برای خدا باشد همه قوا باید دست به دست یکدیگر دهند.
رییس دستگاه قضا با اشاره به سخنان استاندار، شهرداری و رییس کل دادگستری تهران، اظهارکرد: در مطالبی که دوستان امروز اینجا مطرح کردند باید به دو منظر توجه کرد، یک منظر دیدن واقعیت دستگاه قضایی و مجموع برجستگیها و محاسن و معایب است، اگر بخواهیم نقطهای غایت و هدف ما است را بشناسیم، باید ببینیم در این جغرافیا در کجا ایستادهایم و کسب وضعیت فعلی نیازمند فهم نقصها و معایب است که باید برطرف شود.
وی اضافه کرد: منظر دیگر ملاحظه فعالیتها و تلاشهای کارکنان دستگاه قضایی است که باید به آن توجه داشته باشیم چراکه در ارزیابیها گاهی بیانصافی میشود ما برای ارزیابی تلاش یک مدیر باید مجموع محدودیتهایش را نیز ببینیم.
وی با بیان اینکه امسال برای جذب قاضی در برنامه ششم تلاش زیادی کردیم، اما در مجلس با مشکل مواجه شدیم، افزود: پیشنهاد ما این بود که در برنامه ششم نیز مانند برنامه پنجم جذب ۴هزار قاضی را داشته باشیم که در هیات دولت در کمیسیون تصویب شد، اما در مجلس جذب سالانه ۸۰۰ قاضی را به ۵۰۰ قاضی تقلیل دادند.
رییس قوهقضاییه ادامهداد: واقعیت این است که دستگاه قضا برحسب نص قانون اساسی عهده مسئولیتهای مهم و خطیری است و البته به لحاظ شرعی و دینی نیز قاضی و حاکم وظایف و اختیاراتی دارد.
وی با اشاره به یکی از روایات دینی در مورد حضور امیرالمومنین (ع) در نزد قاضی که خود منصوب کرده بود و تسلیم رای آن قاضی شد، گفت: موضوعیت رای قاضی برای قبول و تسلیم عملی را همگی قبول دارند، بنابراین سمت قاضی در شرع مهم بوده و نقش خطیری دارد.
رییس دستگاه قضا، افزود: دستگاه قضا در قانون اساسی برخی شئون فراتر از قاضی هم دارد، مانند بازرسی کل کشور نسبت به دستگاههای اجرایی یا نظارت دیوان عدالت اداری بر مصوبات دولتی و ابطال آن در صورت مغایر قانون بودن؛ که این موارد همه اشاره به بزرگی دایره اختیارات و مسئولیت دستگاه قضا دارد، بنابراین یک چنین مسئولیت بزرگ و خطیر که نیازمند همکاری سایر قوا است.
آیت الله آملی لاریجانی افزود: دستگاه قضایی باید اقتدار و استقلال داشته باشد تا تحت تاثیر یمین و یسار قرار نگیرد و اگر کارآمدی نداشته باشد، نمیتواند آرای صادره را به درستی اجرا کند.
رییس دستگاه قضا ادامه داد: عدالت، اقتدار، استقلال و کارآمدی قوهقضاییه هرکدام متوقف بر مقدماتی است، برای صدور رای عادلانه قاضی باید دانش کافی داشته باشد و نظر مشهور فقها این است که قاضی باید مجتهد باشد البته نظر شخصی خود من این نیست، بر این اساس وضع فعلی ما در نسل قضاوت اسباب ضرورت است.
وی به شرایط قاضی اشاره کرد و گفت: عدالت شرط بزرگی است و قاضی باید پرهیزگار باشد. آیت الله آملی لاریجانی تصریح کرد: دستگاه قضایی نمیتواند جزیرهای عمل کند و باید با قوا و نهادهای دیگر تعامل صحیح و منطقی داشته باشد تا اهداف را پیش ببرد، امروز نظام جمهوری نیازمند تعامل است و اگر بنا است وظیفه اصلی ما خدمت رسانی و کار برای خدا باشد همه قوا باید دست به دست یکدیگر دهند.
رییس دستگاه قضا با اشاره به سخنان استاندار، شهرداری و رییس کل دادگستری تهران، اظهارکرد: در مطالبی که دوستان امروز اینجا مطرح کردند باید به دو منظر توجه کرد، یک منظر دیدن واقعیت دستگاه قضایی و مجموع برجستگیها و محاسن و معایب است، اگر بخواهیم نقطهای غایت و هدف ما است را بشناسیم، باید ببینیم در این جغرافیا در کجا ایستادهایم و کسب وضعیت فعلی نیازمند فهم نقصها و معایب است که باید برطرف شود.
وی اضافه کرد: منظر دیگر ملاحظه فعالیتها و تلاشهای کارکنان دستگاه قضایی است که باید به آن توجه داشته باشیم چراکه در ارزیابیها گاهی بیانصافی میشود ما برای ارزیابی تلاش یک مدیر باید مجموع محدودیتهایش را نیز ببینیم.
دو مشکل بزرگ دستگاه قضا
آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه دو مشکل اساسی در دستگاه قضا وجود دارد، گفت: اگر در دستگاه قضا ریشهیابی کنیم دو مشکل اساسی که یکی بحث نیروی انسانی و دیگری بحث فضای فیزیکی است وجود دارد، بعد از 5 سال که شروع به جذب قاضی کردیم قریب به 4 هزار نفر قاضی به دستگاه قضایی اضافه شده است که نیمی از قضات را ما اضافه کردیم اگر این تدبیر در 5 سال گذشته رخ نمیداد امروز قوهقضاییه با بحران مواجه بود این در حالی است که در سال 88 و 89 برخی این حرف را قبول نداشتند.
رییس دستگاه قضا با بیان اینکه گاهی در یک شعبه قاضی در یک ماه باید 250 پرونده رسیدگی کند و با انباشت پروندهها در برخی شعبات روبه رو هستیم، بنابراین ارزیابی از زحمت مسئولان و کارمندان خدوم این دستگاه را نباید در محاق کمبودها نادیده بگیریم، کمبودها درست است اما تلاش قضات و کارکنان قابل ستایش و تقدیر است و باید مجموع تلاش قضات و کارمندان ما در چارچوب محدودیتها دیده شود.
وی با بیان اینکه 15 میلیون پرونده در محاکم داریم، گفت: رییس سازمان ثبت در سال گذشته مطرح کرد که 40 میلیون خدمت ثبتی به مردم میدهیم، اجرائیات سازمان ثبت به ذی نفعان قابل توجه است.
آیت الله آملی لاریجانی افزود: 16 مجتمع قضایی در سطح استان کارشان شروع شده و امیدواریم ظرف یک تا دو سال آینده به بهره برداری برسد.
رییس دستگاه قضا گفت: بودجههایی که برای تامین نیازهای دستگاه قضایی است و همچنین پاداش پایان خدمت لحاظ نشده است درحالی که طبق دستور دینی نباید اینگونه باشد.
آیت الله آملی لاریجانی تصریح کرد: مطمئن هستیم با عنایات خاص دولت به ویژه استانداری و شهرداری که در تامین زمین مجتمع ها کمک زیادی کردند مشکلات حل شود البته بحث تهاتر در اینجا مطرح شد که انشالله دیگر مطرح نشود به هر حال خدمت به مردم کار خوبی است .
وی گفت: از خداوند میخواهیم درماهی که ماه استجابت دعا است به همه توفیق خدمت به مردم و رفع حوائج آنها را قرار دهد و از خداوند سلامتی و طول عمر مقام معظم رهبری را خواستاریم.
آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه دو مشکل اساسی در دستگاه قضا وجود دارد، گفت: اگر در دستگاه قضا ریشهیابی کنیم دو مشکل اساسی که یکی بحث نیروی انسانی و دیگری بحث فضای فیزیکی است وجود دارد، بعد از 5 سال که شروع به جذب قاضی کردیم قریب به 4 هزار نفر قاضی به دستگاه قضایی اضافه شده است که نیمی از قضات را ما اضافه کردیم اگر این تدبیر در 5 سال گذشته رخ نمیداد امروز قوهقضاییه با بحران مواجه بود این در حالی است که در سال 88 و 89 برخی این حرف را قبول نداشتند.
رییس دستگاه قضا با بیان اینکه گاهی در یک شعبه قاضی در یک ماه باید 250 پرونده رسیدگی کند و با انباشت پروندهها در برخی شعبات روبه رو هستیم، بنابراین ارزیابی از زحمت مسئولان و کارمندان خدوم این دستگاه را نباید در محاق کمبودها نادیده بگیریم، کمبودها درست است اما تلاش قضات و کارکنان قابل ستایش و تقدیر است و باید مجموع تلاش قضات و کارمندان ما در چارچوب محدودیتها دیده شود.
وی با بیان اینکه 15 میلیون پرونده در محاکم داریم، گفت: رییس سازمان ثبت در سال گذشته مطرح کرد که 40 میلیون خدمت ثبتی به مردم میدهیم، اجرائیات سازمان ثبت به ذی نفعان قابل توجه است.
آیت الله آملی لاریجانی افزود: 16 مجتمع قضایی در سطح استان کارشان شروع شده و امیدواریم ظرف یک تا دو سال آینده به بهره برداری برسد.
رییس دستگاه قضا گفت: بودجههایی که برای تامین نیازهای دستگاه قضایی است و همچنین پاداش پایان خدمت لحاظ نشده است درحالی که طبق دستور دینی نباید اینگونه باشد.
آیت الله آملی لاریجانی تصریح کرد: مطمئن هستیم با عنایات خاص دولت به ویژه استانداری و شهرداری که در تامین زمین مجتمع ها کمک زیادی کردند مشکلات حل شود البته بحث تهاتر در اینجا مطرح شد که انشالله دیگر مطرح نشود به هر حال خدمت به مردم کار خوبی است .
وی گفت: از خداوند میخواهیم درماهی که ماه استجابت دعا است به همه توفیق خدمت به مردم و رفع حوائج آنها را قرار دهد و از خداوند سلامتی و طول عمر مقام معظم رهبری را خواستاریم.
گفتوگوی قاضی مدیر خراسانی با آیت الله آملی لاریجانی
آیت الله آملی لاریجانی پس از حضور در جلسه مشترک مدیران اداری و قضایی استان تهران، از مجموعه دادگاههای کیفری یک و تجدیدنظر استان تهران و دادسراهای فرهنگ و رسانه و کارکنان دولت بازدید کرد.
رییس قوه قضاییه، در حاشیه این بازدید در شعبه ۶ دادگاههای کیفری یک تهران حضور یافت و با قاضی مدیرخراسانی به گفتوگو پرداخت.
قاضی مدیر خراسانی، رییس شعبه 6 دادگاه کیفری یک استان تهران در این دیدار گفت: با توجه به اینکه قانون تغییر یافته پروندههای زیادی به دادگاه کیفری نمیآید. در هر ماه ۳۰تا ۳۵ پرونده ورودی داریم؛ زیرا صلاحیتهای ما محدود شده است. پرونده مهمی به دادگاه کیفری یک نمیآیند و پروندههایی که میآید در شان دادگاه کیفری نیست.
آیت الله آملی لاریجانی در این زمینه اظهارکرد: در گزارشی که قصد داریم برای اصلاح قانون به مجلس بدهیم این موارد را لحاظ میکنیم.
قاضی مدیرخراسانی نیز تصریحکرد: در دادگاه کیفری یک، قضاتی کار میکنند که ۳۰الی۳۵سال سابقه دارند اما در حال حاضر با توجه به اینکه بر مبنای میزان مجازات، به پروندهها رسیدگی میشود، ممکن است پرونده یک نماینده مجلس یا قاضی دیوان عالی کشور به دادسرا برود و فردی که دو یا سه سال است ابلاغ قضایی گرفته به آن رسیدگی کند. در اینگونه موارد فردی که تازه ابلاغ قضایی گرفته نه تجربه قاضی با تجربه را دارد و نه میتواند به سرعت تصمیمگیری کند؛ چون شخصیت طرف مقابل روی وی تاثیر میگذارد و گاهی اگر هم بخواهد محکوم کند با تردید مواجه میشود.
رییس دستگاه قضا گفت: این موارد را جز اصلاحات قانون قرار میدهیم و گزارش آن را به مجلس میدهیم تا بعد از اصلاح مشکل جدید ایجاد نشود.
همچنین قاضی محسن افتخاری، سرپرست دادگاه کیفری یک استان تهران نیز در این دیدار تصریحکرد: صلاحیتهای دادگاه کیفری یک، متاسفانه در قانون با نگاه باز دیده نشده است. یعنی یک سری صلاحیتهای ده سال حبس به بالا را به کیفری یک دادند ولی بعضی پروندههایی را که باید با تعدد قاضی رسیدگی شود، مانند پروندههای مسئولان نظام که ممکن است مجازات جرمشان کمتر از ده سال باشد به دادگاههای دیگر فرستادهاند. در حالی که در اینگونه پروندهها وضعیت اجتماعی متهم به گونهای است که باید در دادگاههای ویژه و قضات متعدد رسیدگی شود. وی افزود: اینگونه پروندهها باید در مجموعه واحدی باشد که بتوان بر آن نظارت کرد و اینها اشتباهاتی است که در قانون آیین دادرسی کیفری وجود دارد.
آیت الله آملی لاریجانی پس از حضور در جلسه مشترک مدیران اداری و قضایی استان تهران، از مجموعه دادگاههای کیفری یک و تجدیدنظر استان تهران و دادسراهای فرهنگ و رسانه و کارکنان دولت بازدید کرد.
رییس قوه قضاییه، در حاشیه این بازدید در شعبه ۶ دادگاههای کیفری یک تهران حضور یافت و با قاضی مدیرخراسانی به گفتوگو پرداخت.
قاضی مدیر خراسانی، رییس شعبه 6 دادگاه کیفری یک استان تهران در این دیدار گفت: با توجه به اینکه قانون تغییر یافته پروندههای زیادی به دادگاه کیفری نمیآید. در هر ماه ۳۰تا ۳۵ پرونده ورودی داریم؛ زیرا صلاحیتهای ما محدود شده است. پرونده مهمی به دادگاه کیفری یک نمیآیند و پروندههایی که میآید در شان دادگاه کیفری نیست.
آیت الله آملی لاریجانی در این زمینه اظهارکرد: در گزارشی که قصد داریم برای اصلاح قانون به مجلس بدهیم این موارد را لحاظ میکنیم.
قاضی مدیرخراسانی نیز تصریحکرد: در دادگاه کیفری یک، قضاتی کار میکنند که ۳۰الی۳۵سال سابقه دارند اما در حال حاضر با توجه به اینکه بر مبنای میزان مجازات، به پروندهها رسیدگی میشود، ممکن است پرونده یک نماینده مجلس یا قاضی دیوان عالی کشور به دادسرا برود و فردی که دو یا سه سال است ابلاغ قضایی گرفته به آن رسیدگی کند. در اینگونه موارد فردی که تازه ابلاغ قضایی گرفته نه تجربه قاضی با تجربه را دارد و نه میتواند به سرعت تصمیمگیری کند؛ چون شخصیت طرف مقابل روی وی تاثیر میگذارد و گاهی اگر هم بخواهد محکوم کند با تردید مواجه میشود.
رییس دستگاه قضا گفت: این موارد را جز اصلاحات قانون قرار میدهیم و گزارش آن را به مجلس میدهیم تا بعد از اصلاح مشکل جدید ایجاد نشود.
همچنین قاضی محسن افتخاری، سرپرست دادگاه کیفری یک استان تهران نیز در این دیدار تصریحکرد: صلاحیتهای دادگاه کیفری یک، متاسفانه در قانون با نگاه باز دیده نشده است. یعنی یک سری صلاحیتهای ده سال حبس به بالا را به کیفری یک دادند ولی بعضی پروندههایی را که باید با تعدد قاضی رسیدگی شود، مانند پروندههای مسئولان نظام که ممکن است مجازات جرمشان کمتر از ده سال باشد به دادگاههای دیگر فرستادهاند. در حالی که در اینگونه پروندهها وضعیت اجتماعی متهم به گونهای است که باید در دادگاههای ویژه و قضات متعدد رسیدگی شود. وی افزود: اینگونه پروندهها باید در مجموعه واحدی باشد که بتوان بر آن نظارت کرد و اینها اشتباهاتی است که در قانون آیین دادرسی کیفری وجود دارد.
رییس قوهقضاییه از ندامتگاه تهران بزرگ بازدید کرد
رییس دستگاه قضا در ادامه نخستین روز از سفر استانی خود به تهران از ندامتگاه تهران بزرگ بازدید کرد.
رییس دستگاه قضا در ادامه نخستین روز از سفر استانی خود به تهران از ندامتگاه تهران بزرگ بازدید کرد.
بازدید از مرکز پزشکی قانونی در کهریزک
وی در ادامه نخستین روز از سفر استانی خود به تهران از مرکز پزشکی قانونی کهریزک بازدید کرد.
در این بازدید حجت الاسلام و المسمین اژهای معاون اول قوهقضاییه، حجت الاسلام و المسلمین محمدجعفر منتظری دادستان کل کشور، شجاعی، رییس سازمان پزشکی قانونی نیز حضور داشتند.
وی در ادامه نخستین روز از سفر استانی خود به تهران از مرکز پزشکی قانونی کهریزک بازدید کرد.
در این بازدید حجت الاسلام و المسمین اژهای معاون اول قوهقضاییه، حجت الاسلام و المسلمین محمدجعفر منتظری دادستان کل کشور، شجاعی، رییس سازمان پزشکی قانونی نیز حضور داشتند.
منبع روزنامه حمایت.