دوشنبه, 24 دی 1403-
لایحه هوای پاک در مجلس خاک می خورد
- توضیحات
دیده بان هشتم : لایحه هوای پاک که از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شده، چند صباحی است در گیرودار مجلسیان برای تصویب نهایی اش قرار گرفته است . این در حالی است که آمارهای آلودگی کلان شهرهای کشور زنگ خطری جدی برای سلامتی شهروندان به شمار میروند.
این لایحه از سال ۱۳۷۴ در خصوص نحوه جلوگیری از آلودگی هوا تنظیم شده بود که با توجه به گذشت ۲۰ سال از زمان تنظیم آن لازم بود که برخی اصلاحات روی آن انجام شود که شامل حذف مواد منسوخ یا اضافه کردن مواد جدیداست.
پس از بررسی این لایحه در کمیسیونهای مختلف مجلس، دولت یازدهم احساس کرد که باید لایحه هوای پاک به صورت جامعتر و کاملتر بررسی شود تا مشکلاتی از قبیل موضوعات مرتبط با بودجه و مغایرت با قانون اساسی در لایحه برطرف شود لذا همان زمان دولت از مجلس درخواست کرد که روند بررسیهای خود را متوقف کنند و لایحه هوای پاک با صورتبندی تازه، اواخر سال گذشته در دولت تدوین شد.
هر چند که این لایحه به مجلس شورای اسلامی برای تصویب ارائه شد اما از آن زمان تاکنون بررسی این لایحه در مجلس متوقف مانده و کار به جایی رسید که دولت درخواست رسیدگی فوری به لایحه اصلاح قانون منع آلودگی هوا از مجلس را کرد و رئیس مجلس نیز جلسات مشترکی را با معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان محیط زیست و تنی چند از رؤسای کمیسیونهای مجلس برگزار کرد تا این لایحه هر چه سریع تر به صحن علنی مجلس برای تصویب راه یابد.
دولت یازدهم ارائه و پیگیری لایحه هوای پاک را در چارچوب و ادامه تدوین برنامهای فرابخشی انجام داده که تلاش دارد تا کیفیت هوای مطلوبی در کشور بویژه در سطح کلانشهرها ایجاد کند و به همین منظور تاکنون شاهد اجرای برنامههای مختلفی همچون حذف سوخت مازوت از نیروگاهها، توزیع بنزین و گازوئیل استاندارد، استانداردسازی خودروها و موتورسیکلتها، یکپارچهسازی سیستم معاینه فنی خودروها و ارائه لایحه هوای پاک به مجلس بودهایم.
بحث آلودگی محیط زیست و هوا موضوعی چندین جانبه است به عبارت دیگر هوا در نتیجه عوامل بسیار متنوعی آلوده میشود که عمده آن گازهای خروجی وسایل نقلیه، کارخانهها و مؤسساتی تولیدی ایجاد میکنند و مقداری هم آلودگیهایی است که ریشه طبیعی دارد؛ مانند ریزگردها که در نتیجه کنترل نشدن اراضی میتوانند چنین ریزگردهایی را در مقابل باد ایجاد کنند و محیط را آلوده سازند
بنابراین اینکه بگوییم در موارد آلودگی هوا یک مقام خاص میتواند مشکل را حل کند سخن درستی نیست؛ اقدام به رفع آلودگی مستلزم اقدامات جامع الاطرافی است که محتاج برنامهریزیهای میان مدت و بلند مدت است و اقدام کوتاه مدت مطمئناً مشکلی را به طور بنیادی حل نخواهد کرد. همین طور در خصوص آلودگی آبها و زمینهای زراعی نیز میتوان این اظهار نظر را کرد.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محیط زیست متعلق به همه مردم و آیندگان تلقی و اعلام شده و لذا حفاظت از آن وظیفه کل نظام است؛ یعنی حتی نمیتوان از دولتها توقع داشت که در این مورد به تنهایی فعالیت مؤثری داشته باشند.به طور کلی مواردی در قانون اساسی از دیدگاه آرمانی مطرح شده که شاید در فصل بندیهای قانون اساسی داخل در وظایف یک قوه درج شده باشد اما در عمل چنین نباشد؛
مثلاً موضوع پیشگیری از وقوع جرم که در قانون اساسی در زمره وظایف قوه قضائیه احصا است، عملاً بدون همراهی و همکاری قوه مجریه و پیش از آن قوه مقننه امکان ندارد زیرا باید زیرساختهای این مورد طی قانونگذاری ایجاد و فراهم شود.
در مورد آلودگی هوا و به طور کلی حفاظت از محیط زیست نیز ماجرا جز این نیست و رسیدن به نقطه مطلوب مستلزم همکاری هر سه قوه و کل نظام است.در نظر داشته باشیم کشورهای دیگر توانستهاند در میان مدت و حتی در مواردی در کوتاه مدت این معضل را برطرف کنند و البته این مستلزم وجود اراده جدی در این خصوص است.
متأسفانه اینجانب لایحه هوای پاک را ندیدهام اما اگر محتویات آن با توجه به آن چه عرض کردم و با عنایت به لزوم دخالت همه قوا تنظیم شده باشد مثبت ارزیابی میشود زیرا قوانین موجود فعلی چنان نیست که بتوان گفت از نظر وجود قانون با خلأ و مشکلی مواجه نیستیم.
روزنامه ایران – 23 آذر
بهمن کشاورز